نمک مصرفی شهر مشهد هنوز هم از کیلومترها دورتر می‌آید تا دل شهر | معدن‌های دروازه قوچان
در مشهد قدیم هم، مثل همه شهر‌ها و آبادی‌های دیگر، نمک، کالایی پرمشتری بوده و بازارش، پررونق.
به گزارش شهرآرانیوز؛ در مشهد قدیم هم، مثل همه شهر‌ها و آبادی‌های دیگر، نمک، کالایی پرمشتری بوده و بازارش، پررونق، آن‌قدر که به عنوان یکی از قدیمی‌ترین خدمات اجتماعی، نمکی‌ها، نمک را درست درِ خانه مشتری‌ها، تحویلشان می‌داده‌اند. صدای نمکی‌ها، برای چندین نسل، صدای آشنای کوچه‌پس‌کوچه‌های شهر بوده است، اما نمکی‌ها نمکشان را از کجا می‌خریده‌اند؟
نمک‌فروشی‌ها، در مشهد قدیم هم در پایین‌خیابان بوده‌اند هم در بالاخیابان. از جمع آن حجره‌ها، حالا فقط چند تایی، جایی در انتهای بالاخیابان باقی مانده‌اند؛ یکی دو تا فروشگاه نمک دور میدان توحید (میدان شهید رئیسی) و ابتدای بولوار قرنی، بازمانده‌های همان پیشه قدیمی در مشهد هستند. تا همین سال‌های نه‌چندان دور، یکی دو تا کاروان‌سرا هم آنجا بوده که در حجره‌هایش یا نمک می‌فروخته‌اند یا زغال.
اینکه چه قرابتی بین نمک و زغال هست هم، مبحث مطرحی است، اما هرچه بوده در کاروان‌سرا‌های دروازه قوچان، این دو کالا را کنار هم می‌فروخته‌اند. از آن کاروان‌سرا‌ها و حجره‌ها، حالا همین یکی دو تا نمک‌فروشی باقی مانده‌اند و البته که به پیشه باستانی‌شان، رونقی و وسعتی داده‌اند و حالا انواع تزیینات هنری از جنس سنگ نمک را می‌شود در این فروشگاه‌ها دید که ردیف شده‌اند کنار کیسه‌های نمک.
اما سنگ‌نمک‌های دیدنی این میراث‌دار‌های نمک‌فروشی از کجا می‌آیند؟ شاید ندانید، اما در اطراف خودش، چندین و چند معدن نمک دارد؛ بزرگ‌ترینشان در روستایی است به نام «سلطان‌آباد نمک» که بین نیشابور و تربت حیدریه، جایی پایین‌تر از کارخانه‌های خودروسازی، قرار گرفته است.
پیشه اهالی سلطان‌آباد نمک، پشت در پشت، استخراج نمک بوده از دل گنبد‌های نمکی. معدن‌های نمک سلطان‌آباد، هنوز هم فعال است و از سنگ‌های شفاف نمک (دل‌نمک) تا نمک‌های صنعتی و نمک‌های خوراکی و نمک‌هایی که زمستان‌ها می‌پاشند در خیابان‌ها و جاده‌ها، همه و همه، از آن، استخراج می‌شود. فقط همین معدن هم نیست. از روستای «گونجوک»، در حاشیه جاده مشهد به تربت حیدریه تا سلطان‌آباد نمک، چندتایی معدن ریز و درشت نمک، هست.
به این معدن‌ها، معدن «عمارلو»ی نیشابور و «آبقوی» سبزوار را هم باید اضافه کرد. دو سه تا کفه نمکی هم بوده‌اند که نمکشان در اصطلاح، «نمک دریا» ست؛ یعنی از حاشیه آبگیر‌های نمکی، به دست می‌آمده. «چشمه‌نمک» سمیع‌آباد تربت‌جام و نمکزار «چاه دینوخان» تایباد، جزو آنهاست.
حالا با این نگاه تاریخی، برگردید به فروشگاه‌های نمک دروازه قوچان و ببینید که چقدر بودن آنها، و رونق بازارشان، مهم و مغتنم است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
